DIS GEBELIK
Üreme çagindaki kadinlarda normal bir gebelik beklenirken, bazen hiç beklenmedik sekilde dis gebelik gibi karmasik, teshisi ve tedavisi problemli bir durumla karsi karsiya kalinir ve sikintili günler baslar. Dis gebeligin nasil bir durum oldugunu anlayabilmek için öncelikle normal gebelik olusum sürecini bilmek gerekiyor. Normal sartlarda her ay adetin ilk gününden itibaren yumurtaliklardan bir tanesinde bir yumurta büyümeye baslar. Baslangiçta 3-4 mm olan yumurta follikülü ortalama adetin 14. gününde 18-22 mm büyüklüge erisir ve over kapsülünü eriterek karin iç bosluguna, tüplerin uç kismina atilir. Bu dönemde spermler vagina üst kismindan rahim boynunu, rahim iç boslugunu ve tüpleri boydan boya geçerek yumurtaya ulasirlar ve bunlardan bir tanesi yumurtayi döller. Böylece embriyo, yani yeni bir canli olusur. Olusan embriyo bir taraftan hücresel olarak bölünerek çogalmaya baslar. Diger yandan tüplerin iç yüzeyini döseyen hücrelerin üzerinde bulunan silia denilen tüysü yapilar tarafindan rahim iç bosluguna dogru tasinmaya baslanir.
Tüplerde embriyonun rahim iç bosluguna ulasmasini engelleyen çesitli nedenler, gebelik ürününün tüpün genellikle ampulla denilen bölgesinde takilmasina ve burada gelismeye devam etmesine yol açar.Dis gebeliklerin bir kismida yumurtaliklarda, uterus servksinde veya karin boslugunda, yani tüp disinda bölgelerde de yerlesebilir. Ancak tüm dis gebeliklerin % 98 i tüplerde olusur. 
Spiral kullanimi, geçirilmis genital enfeksiyonlar, daha önce dis gebelik geçirilmis olmasi, tüplerde kismi tikanikliklar, yapisikliklar, geçirilmis cerrahi operasyonlar, infertilite ve infertiliteyle ilgili tedavi ve girisimler tüplerde embriyonun takilmasina yol açabilen risk faktörleridir.
Tüpler gebelik ürününün normal gelisimi için uygun bir ortam saglamadigi için, burada gelisen gebelik bir süre sonra gerginlige bagli agri yapmaya baslar. Tüplerin uç kismindan karin bosluguna bir miktar kanamaya yol açabilir. Zamanla tüpü parçalayip karin içi siddetli kanama olusturur. Tubanin yirtilmasi genellikle biçak saplanir gibi çok siddetli kivrandirici bir agriyla belirti verebilir. Ancak yirtilmayi takiben tubal gerginlik ortadan kalktigi için agrida bir rahatlama gözlenebilir. Olusan karin içi kanamaya bagli tansiyon düsmesi ve bayilma gelisebilir. Dis gebeligin en tehlikeli tarafi da olusan bu karin içi kanamalardir. Gerekli tedavi ve müdahaleler yapilmazsa hayati tehlikesi çok yüksektir. Geçmiste dis gebelikler, gebeligin ilk üç ayindaki anne ölümlerinin en önemli nedeni olmustur. Günümüzde uygun tedavi yaklasimlari ile tedavi edilebilmektedir.
Adet gününde gecikme, tek veya iki tarafli alt karin bölgesinde agrilar, lekelenme tarzinda kanamalar, bas dönmesi, göz kararmasi, bayilma dis gebelikte siklikla ortaya çikan belirtilerdir.
Dis gebeligin teshisi, pek çok baska durumda benzer belirtiler olusabildiginden ve erken dönemde tüplerde yerlesmis gebeligi herhangi bir yöntemle çogu zaman görüntüleyemedigimizden çok kolay olmayabilir ve teshisin kesinlesmesi zaman alabilir.
Erken dönem gebelikler ilk olarak BHCG dedigimiz gebelige ait bir maddenin kanda saptanmasiyla taninirlar. Biz kullandigimiz iyi rezolüsyonlu ultrasonlarin vaginal problariyla rahim içi normal gebeligi, BHCG düzeyi 1500-2000 olduktan sonra görebiliriz. BHCG düzeyleri bu sinirlarda olmasina ragmen ultrasonla rahim içi gebelik kesesi izleyemiyorsak dis gebelik olasiligi ortaya çikmis demektir. Saglikli gebeliklerde BHCG düzeyleri yaklasik 48 saatte ikiye katlanarak artar.Dis gebelikte ise artis düzeyi yetersizdir veya ayni düzeylerde kalir. Bu dis gebeligin teshisinde ve takibinde elimizdeki en önemli kriterdir.
BHCG disinda progesteron hormonu takipleri dis gebeligin teshisinde yardimci olabilir. Rahim içi bozulmus bir gebeligi ekarte etmesi bakimindan, rahim içinin kürtajla temizlenip materyalin patolojik olarak incelenmesi dis gebelik teshis sürecinde zaman zaman basvurulan bir yöntemdir.
Dis gebeliklerin önemli bir kisminda, tabloya eslik eden, yumurtaliklarda çesitli boyutlarda kistler, kitleler izlenebilir. Bunlar teshisi daha da zorlastirir.
Dis gebeligin tedavisi, problemin hangi asamada kesin olarak taninabildigi ve hastanin hangi dönemde doktora basvurdugu ile ilgilidir.
Hasta dis gebelik tubanin yirtilmasina yol açip karin içi kanama olustuktan sonra basvurmussa, bu acil bir durumdur. Bu tabloda karin içi kanamayi bir an önce kontrol altina almak amaciyla, karin açilir. Yirtilmis tuba bölümü alinmak zorunda kalinir. Bu sekilde kanama durdurulur. Karin içinde ki serbest kan ve pihtilar temizlenir. Siklikla hastaya kaybettigi asiri miktarda kani yerine koyabilmek için kan verilmesi gerekir.
Dis gebelik, tüp yirtilmadan önceki dönemde teshis edilebilirse laparoskopi yöntemiyle kapali ameliyatla tedavi edilebilir. Laparoskopik yöntemlerle yapilan girisimlerde, tüpe olabildigince az zarar vermeye çalisilarak sorun çözülmeye çalisilir. Ancak bu her zaman da mümkün olmaz.
Erken dönemde teshis edilen hastalarda uygulanan bir diger tedavi yöntemi, kanser tedavisinde kullanilan, uygulandiginda gebelik hücrelerinin gelisimini durduran bazi ilaçlarla yapilan uygulamalardir. Bu tedavi seçeneginin uygulanabilmesi için hastanin belli sartlari tasimasi, çok siki takip edilebiliyor olmasi gereklidir. Tedavi basarili oldugunda ameliyata gerek kalmamasi en büyük avantajidir.
Dis gebelik durumlarinda hangi tedavi yöntemi uygulanmis olursa olsun, tüplerde kalici degisiklikler olusur ve çogu zaman dis gebeligin olustugu tüp fonksiyonunu kaybeder. Laparoskopiyle yapilan bazi ameliyat türlerinde ve ilaç tedavilerinden sonra tüplerin açik kalabildikleri gösterilmistir. Tüplerin açik kaldigi vakalarda, tekrar gebelik olustugunda dis gebelik olusma olasiligi belirgin bir sekilde artmistir.
Dis gebelikten kaçinmak için risk faktörlerinin kontrol edilebilmesi pek mümkün degildir. Ancak genital enfeksiyonlardan korunma ve dis gebeligin erken taninip tedavisi konusunda çaba gösterilmesi yararli olabilir.
Daha fazla bilgi ve randevu için 0 533 3041084 ve 0 242 3461676 numarali telefonlari 7 GÜN 24 SAAT arayabilirsiniz.